Nowa odsłona wystawy STANISŁAW SZUKALSKI„TATUAŻ – ZNAK POTOPU”
„Tatuaż – Znak Potopu” to wystawa, jaka w 2022 roku towarzyszyła wydaniu książki Stanisława Szukalskiego (Stach z Warty), pod tym samym tytułem. Dotychczas odbyła się tylko jedna jej edycja w Gliwicach, w siedzibie Wydawnictwa Kontrowers i Muzeum Tatuażu, odpowiedzialnych za wydanie albumu „Tatuaż – Znak Potopu”.
Biuro Wystaw Artystycznych „U Jaksy” w Miechowie, Wydawnictwo Kontrowers oraz Muzeum Tatuażu w Gliwicach postanowiły odświeżyć temat Stanisława Szukalskiego, zwłaszcza że BWA „U Jaksy” prowadzi Dom Pracy Twórczej im. Stefana Żechowskiego – artysty, który należał do najwybitniejszych uczniów Szukalskiego jako członek założonego przez niego „Szczepu Rogate Serce”. Z kolei Wydawnictwo Kontrowers oraz Muzeum Tatuażu mają w planach serię publikacji w całości poświęconych osobie „Szalonego Stacha” i jego nietuzinkowym teoriom, a „Znak Potopu” jest pierwszą częścią tego cyklu.
Celem wystawy jest nie tylko promocja tegoż wydawnictwa, lecz także szersza popularyzacja postaci Stanisława Szukalskiego, którego aktywność nie ograniczała się jedynie do działań artystycznych na polu rzeźby, malarstwa czy rysunku. Wystawa nasza jest również próbą przyjrzenia się tatuażom etnicznym z całego świata za pośrednictwem oryginalnych rysunków Szukalskiego oraz jego interesujących teorii na ich temat.
Wystawa bazuje na nowatorskich teoriach Stanisława Szukalskiego (1893–1987), polskiego artysty rzeźbiarza, teoretyka, pasjonata antropologii, etnografii, lingwistyki i semiotyki, a także filozofa, zwanego w Stanach Zjednoczonych „forgotten genius”, o którym Leonardo Di Caprio w 2018 roku wyprodukował głośny dokument pt. „Struggle: The Life and Lost Art of Szukalski” (reż. Irek Dobrowolski). Stanisław Szukalski przez całe swoje długie życie nie tylko rzeźbił i tworzył swoje genialne dzieła artystyczne, był także aktywny jako pedagog („Twórcownia” oraz grupa artystyczna „Szczep Rogate Serce”), wydawca (ulotki, odezwy, magazyn „Krak”), literat i publicysta. Był także piewcą oryginalnych i utopijnych zarazem idei społeczno-politycznych, takich jak Unia Młodych czy Neuropa. Po wybuchu II wojny światowej Szukalski emigruje do USA i powoli odchodzi od życia artystycznego. Pochłania go wtedy praca badawczo-naukowa nad własną teorią Zermatyzmu, której poświęca resztę swego życia (pozostawił ok. 40 tomów swoich maszynopisów, bogato przez siebie ilustrowanych i nigdy nie wydanych drukiem). Była to wg jego mniemania nauka wyjaśniająca pochodzenie człowieka oraz początki wszystkich cywilizacji, które upatrywał we wspólnych mianownikach, takich jak prajęzyk („Protong”, czyli po polsku „Macimowa”) czy historyczna trauma popotopowa, obecna we wszystkich kulturach, religiach i mitologiach świata.
W książce „Tatuaż – Znak Potopu” Szukalski przygląda się właściwie jednemu z wątków Zermatyzmu, a mianowicie zjawisku tatuażu etnicznego, znanego na wszystkich kontynentach, któremu Szukalski poświęcił wiele uwagi i dedykował jeden tom. Na jej łamach autor prezentuje rysunkowe portrety i sylwetki wytatuowanych przedstawicieli różnych plemion oraz kultur z całego świata i w charakterystyczny dla siebie sposób wyjaśnia ich znaczenie oraz genezę. Oczywiście w kontekście Wielkiego Potopu oraz wszędzie powtarzających się symboli i podobieństwa ich znaczeń.
Wydaje nam się, że w obecnych czasach rosnącej popularności postaci Stanisława Szukalskiego oraz niesłabnącej od dwóch dekad popularności zjawiska tatuażu (zarówno artystycznego, jak i etnicznego), wystawa nasza może zainteresować szerokie rzesze odbiorców i stać się wielkim sukcesem wystawienniczym tego roku, natomiast książka „Tatuaż – Znak Potopu” będzie jej swoistym i bardzo obszernym – bo aż 400-stronicowym! – katalogiem.
Post a comment